خاور دور کجاست؟
خاور دور، شرقی‌ترین بخش قاره آسیا است که شامل شرق، شمال و جنوب شرقی آسیا می‌شود و از نظر جغرافیایی، گستره‌ای وسیع با تنوع طبیعی و فرهنگی بالا را در بر می‌گیرد. این منطقه با کشورهایی مانند چین، ژاپن، کره جنوبی، تایوان، سنگاپور، تایلند، مالزی، فیلیپین و روسیه (بخش خاور دور) شکل گرفته و شهرهای مهمی همچون پکن، توکیو، سئول، تایپه، بانکوک، کوالالامپور و ولادی‌وستوک در آن قرار دارند.
از نظر جمعیت، چین با بیش از یک میلیارد و چهارصد میلیون نفر پرجمعیت ترین کشور خاور دور است و نقش تعیین‌کننده‌ای در تحولات اقتصادی و اجتماعی این منطقه دارد. اقتصاد کشورهای خاور دور نیز در سطح جهانی جایگاه برجسته‌ای دارد؛ از قدرت صنعتی و فناوری ژاپن و کره جنوبی گرفته تا رشد سریع اقتصادی چین و تأثیر مالی سنگاپور و هنگ‌کنگ بر بازارهای بین‌المللی، این منطقه را به یکی از مهم‌ترین موتورهای اقتصادی جهان تبدیل شده است.
ما در این مقاله از موسسه مهاجرتی گوتوتی‌آر به معرفی خاور دور و کشورهای این حوزه می‌پردازیم. اگر شما هم علاقه‌مند به کسب اطلاعات در این حوزه هستید می‌توانید از مشاوره اولیه تلفنی رایگان مجموعه ما استفاده کنید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
معرفی کشورهای خاور دور
منطقه‌ی خاور دور یکی از پرجمعیت‌ترین و متنوع‌ترین بخش‌های جهان به شمار می‌رود که هم از نظر جغرافیایی و هم از منظر فرهنگی، اقتصادی و تاریخی جایگاه ویژه‌ای دارد. این منطقه در شرق قاره‌ی آسیا واقع شده و شامل کشورهایی است که در طول تاریخ روابط گسترده‌ای با یکدیگر داشته‌اند؛ چه در زمینه‌ی بازرگانی و چه در حوزه‌ی تبادلات فرهنگی و سیاسی. تنوع بالای اقلیمی، وجود اقتصادهای نوظهور و حضور برخی از قدرت‌های بزرگ جهانی، خاور دور را به منطقه‌ای راهبردی در معادلات بین‌المللی تبدیل کرده است.
در ادامه، فهرست کشورهای منطقه‌ی خاور دور آمده است. در مجموع بیست کشور در این محدوده جای می‌گیرند که عبارت‌اند از:
- برونئی
- کامبوج
- چین، جمهوری خلق (PRC)
- تیمور شرقی
- اندونزی
- ژاپن
- کره شمالی
- کره جنوبی
- لائوس
- مالزی
- مغولستان
- میانمار (برمه)
- فیلیپین
- سنگاپور
- تایلند
- ویتنام
- هنگ‌کنگ (چین)
- ماکائو (چین)
- خاور دور روسیه (بخش شرقی روسیه)
- تایوان (جمهوری چین)
نقشه کشورهای خاور دور
در تصویر زیر نقشه کشورهای خاور دور را مشاهده می‌کنید.
موقعیت جغرافیایی کشورهای خاور دور
خاور دور، منطقه‌ای جغرافیایی است که بخش شرقی قاره آسیا، شامل شرق، شمال و جنوب شرقی آسیا را در بر می‌گیرد. این منطقه در طول تاریخ به‌عنوان بخشی از آسیا و اقیانوسیه شناخته شده و به دلیل موقعیت خاص خود، از نظر سیاسی، اقتصادی و فرهنگی اهمیت ویژه‌ای دارد. اگرچه اصطلاح «خاور دور» در دوران مدرن کمتر استفاده می‌شود و جای خود را به عنوان «آسیا و اقیانوسیه» داده است، هنوز هم برای اشاره به این بخش از آسیا کاربرد دارد.
همچنین به طور ویژه در بخش‌های شرقی روسیه، اصطلاح خاور دور برای اشاره به مناطق کم‌جمعیت و دورافتاده‌ای مانند استان آمور، بوریاتیا، استان خودمختار یهودی، قلمرو ترانس بایکال، کامچاتکا کری، استان ماگادان، پریمورسکی کری، استان ساخالین، خاباروفسک کرای، Chukotka خودمختار اوکروگ و یاکوتیا به کار می‌رود. این نواحی به دلیل وسعت زیاد و تراکم جمعیتی پایین، نقش خاصی در نقشه جغرافیایی و منابع طبیعی منطقه دارند.
شهرهای مهم و مراکز شهری اصلی خاور دور نیز نقش کلیدی در اقتصاد و فرهنگ منطقه ایفا می‌کنند. از جمله این شهرها می‌توان به بانکوک، پکن، هانوی، جاکارتا، کوالالامپور، مانیل، پیونگ یانگ، سئول، تایپه، توکیو، اولانباتار، ولادی‌وستوک و وینتیان اشاره کرد. این شهرها به‌عنوان مراکز سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورهای خود عمل می‌کنند و غالبا دروازه‌های ورود مهاجران، سرمایه‌گذاران و گردشگران به منطقه محسوب می‌شوند.
اقتصاد خاور دور
اقتصاد خاور دور، که گاهی با عنوان «آسیای شرقی» نیز شناخته می‌شود، از پویاترین اقتصادهای جهان به شمار می‌رود. این منطقه با برخورداری از منابع طبیعی غنی و نیروی کار ارزان، بستری مناسب برای رشد سریع اقتصادی ایجاد کرده است. افزون بر این، اصلاحات سیاسی در چند دهه‌ی اخیر، محیطی مساعد برای فعالیت بخش خصوصی و جذب سرمایه‌گذاران خارجی فراهم کرده است. همین تغییرات سبب افزایش تجارت خارجی، بهبود درآمدهای دولتی و گسترش سطح آموزش عمومی در کشورهای این حوزه شده است.
نخستین الگوی موفق رشد اقتصادی در خاور دور، هنگ‌کنگ بود که در دوران استعمار بریتانیا توانست مسیر صنعتی‌سازی را در دهه‌ی ۱۹۶۰ آغاز کند. صنایع نساجی و تولیدی پایه‌های اصلی رشد این اقتصاد بودند و تنها یک دهه بعد، هنگ‌کنگ توانست به یکی از مهم‌ترین مراکز مالی جهان بدل شود. روند مشابهی در کره‌جنوبی، تایوان و سنگاپور نیز رخ داد؛ جایی که توسعه‌ی صنایع و جذب سرمایه‌گذاری خارجی، این کشورها را به مراکز اقتصادی مهم منطقه تبدیل کرد. از سوی دیگر، ماکائو ابتدا با تمرکز بر نساجی رشد یافت و سپس با گسترش مراکز تفریحی و قمار، جایگاه ویژه‌ای به دست آورد تا جایی که تا سال ۲۰۰۷ به محبوب‌ترین مقصد جهان برای صنعت قمار تبدیل شد.
امروزه پنج اقتصاد در خاور دور در دسته‌ی اقتصادهای توسعه‌یافته قرار می‌گیرند: ژاپن، کره‌جنوبی، تایوان، هنگ‌کنگ و سنگاپور. این کشورها در کنار یکدیگر ستون‌های اصلی اقتصاد پیشرفته‌ی منطقه را شکل می‌دهند. با این حال، چین همچنان پرقدرت‌ترین بازیگر اقتصادی است؛ کشوری که اکنون دومین اقتصاد بزرگ جهان به شمار می‌آید و با برخورداری از جمعیت عظیم و ظرفیت‌های تولیدی گسترده، بیشترین پتانسیل را برای تداوم رشد در آینده دارد.
در یک نگاه کلی، کشورهای خاور دور شامل چین، هنگ‌کنگ، ماکائو، ژاپن، مغولستان، کره‌شمالی، کره‌جنوبی، تایوان، برونئی، کامبوج، تیمور شرقی، اندونزی، لائوس، مالزی، میانمار (برمه)، فیلیپین، سنگاپور، تایلند، ویتنام و بخش شرقی روسیه می‌شوند. این تنوع جغرافیایی و فرهنگی، همراه با پیوندهای تجاری و مالی گسترده، باعث شده است که خاور دور نه تنها در آسیا بلکه در سطح جهانی نقشی حیاتی در تعیین روندهای اقتصادی ایفا کند.
پر جمعیت ترین کشور خاور دور
در میان کشورهای خاور دور، چین با اختلاف قابل‌توجه در صدر قرار دارد. برآوردهای به‌روز نشان می‌دهد جمعیت چین در سال ۲۰۲۴ حدود ۱٬۴۰۸٬۹۷۵٬۰۰۰ نفر بوده است؛ یعنی چیزی در مقیاس ۱٫۴۰۹ میلیارد نفر. این رقم، ضمن تایید جایگاه چین به‌عنوان پرجمعیت‌ترین کشور منطقه، آن را در رتبه‌ی دوم جهان از نظر جمعیت نگه می‌دارد. این مقدار بر پایه‌ی سری زمانی بانک جهانی گزارش شده و تصویری دقیق از سطح جمعیت چین در آستانه‌ی ۲۰۲۵ ارائه می‌دهد.
تصویر جمعیتی چین البته صرفا «بزرگی» نیست، بلکه «دگرگونی» هم هست. داده‌های ملی نشان می‌دهد طی ۲۰۲۴ شمار تولدها به حدود ۹٫۵۴ میلیون و تعداد مرگ‌ومیر به حدود ۱۰٫۹۳ میلیون نفر رسیده است؛ وضعیتی که روند کاهش طبیعی جمعیت را توضیح می‌دهد و بیانگر گذار چین به دوره‌ای با رشد منفی جمعیت است.
این تغییر جهت با یافته‌های سازمان ملل هم‌خوان است: بازنگری ۲۰۲۴ در چشم‌انداز جمعیت جهانی تاکید می‌کند که جمعیت چین از اوج خود عبور کرده و در مدار کاهش تدریجی قرار گرفته است؛ پدیده‌ای که ریشه در باروری بسیار پایین و سالخوردگی سریع جمعیت دارد. با وجود این، حجم مطلق جمعیت چین—به‌ویژه تمرکز عظیم شهری—هنوز مزیت‌های مقیاس در تولید، بازار مصرف و نوآوری را برای اقتصاد این کشور و کل خاور دور حفظ کرده است.
نهایتا چین پر جمعیت ترین کشور خاور دور است و با وجود کاهش آهنگ رشد جمعیت در سال‌های اخیر، همچنان بازیگر تعیین‌کننده‌ی الگوهای جمعیتی و اقتصادی در منطقه به‌شمار می‌رود. این جایگاه، هم فرصت‌هایی مانند بازار داخلی بزرگ و نیروی کار فراوان (هرچند در حال پیرشدن) ایجاد می‌کند و هم چالش‌هایی چون فشارهای نظام بازنشستگی، نیاز به بهره‌وری بالاتر و سیاست‌های حمایتی خانواده را پیش می‌کشد؛ مسائلی که در تحلیل‌های اقتصادی آینده‌ی خاور دور باید به‌طور جدی مدنظر قرار گیرند.
کم جمعیت ترین کشور خاور دور
در میان کشورهای خاور دور، تیمور شرقی با جمعیتی در حدود ۱٫۴ تا ۱٫۴۲ میلیون نفر، کم‌ترین جمعیت را دارد. برآوردها برای سال ۲۰۲۵ نشان می‌دهند این کشور کوچک با جمعیتی معادل تقریبا یک میلیون و چهارصد و بیست‌هزار نفر، مقام کم‌جمعیت‌ترین کشور منطقه را در اختیار دارد. این کشور کوچک اما نوپا، با چالش‌ها و فرصت‌های خاص خود، در دل جمعیتی نسبتا کم، جایگاهی منحصربه‌فرد در نقشه منطقه دارد.
مهاجرت به کشورهای خاور دور
فرصت‌های مهاجرت به کشورهای خاور دور مشابه بسیاری از نقاط دیگر جهان وجود دارد، اما باید توجه داشت که همه‌ی کشورهای این منطقه شرایط مساعدی برای پذیرش مهاجران یا فراهم کردن کیفیت زندگی مطلوب ندارند. برخی کشورها مانند کره شمالی اساسا ورود خارجیان را محدود کرده و اجازه اقامت به افراد غیر بومی نمی‌دهند. کشورهایی مانند مغولستان، تیمور شرقی، میانمار، برونئی، لائوس، ویتنام، اندونزی و کامبوج نیز از نظر شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی، سطحی نزدیک یا حتی پایین‌تر از ایران دارند و معمولا مقصد جذابی برای مهاجرت محسوب نمی‌شوند. در مقابل، کشورهایی همچون چین، ژاپن، کره جنوبی، تایوان، هند، مالزی، فیلیپین، سنگاپور و تایلند گزینه‌هایی ارزشمندتر برای مهاجران به شمار می‌آیند.
با این حال، باید میان اقامت موقت و حق شهروندی دائم تفاوت قائل شد. بسیاری از کشورهای خاور دور اگرچه امکان حضور و کار یا تحصیل را به مهاجران می‌دهند، اما لزوما به آن‌ها حق شهروندی اعطا نمی‌کنند. برای نمونه در مالزی حتی ازدواج با یک شهروند مالزیایی نیز منجر به دریافت تابعیت نمی‌شود. در ژاپن نیز یکی از ساده‌ترین راه‌های دستیابی به اقامت دائم، ازدواج با یک فرد ژاپنی است؛ هرچند این مسیر نیز شرایط خاص خود را دارد.
راه‌های اصلی مهاجرت به کشورهای خاور دور را می‌توان در چهار دسته خلاصه کرد:
- مهاجرت تحصیلی: آسان‌ترین و رایج‌ترین شیوه ورود به این کشورهاست و امکان تحصیل و زندگی موقت را فراهم می‌کند.
- سرمایه‌گذاری: گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که توان مالی کافی دارند. خرید ملک یا ثبت شرکت از جمله راهکارهای کم‌دردسر برای اخذ اقامت به شمار می‌رود. کشورهایی نظیر سنگاپور، چین، مالزی و تایلند طی سال‌های اخیر زیرساخت‌های گسترده‌ای برای جذب سرمایه خارجی ایجاد کرده‌اند.
- ازدواج: این روش در برخی کشورها می‌تواند به دریافت اقامت دائم منجر شود، اما مشروط به واقعی بودن رابطه و رعایت قوانین محلی است.
- ویزای کاری: هرچند نسبت به سایر روش‌ها پیچیده‌تر است، اما در صورت داشتن تخصص و مهارت مورد نیاز بازار کار، می‌تواند به راهی پایدار برای اقامت و اشتغال تبدیل شود.
به طور کلی، مهاجرت تحصیلی برای اغلب افراد ساده‌ترین مسیر ورود به کشورهای خاور دور محسوب می‌شود، در حالی که سرمایه‌گذاری برای کسانی که توان مالی دارند، امن‌ترین و سریع‌ترین راه به شمار می‌رود.
افراد واجد شرایط مهاجرت به کشورهای خاوردور چه کسانی هستند؟
افرادی که قصد مهاجرت به کشورهای خاور دور را دارند، می‌توانند بر اساس شرایط و توانایی‌های خود، یکی از مسیرهای موجود را انتخاب کنند. دانشجویان و متقاضیان تحصیل در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا، در صورتی که مدارک تحصیلی معتبر و سایر مستندات لازم را ارائه دهند، قادر خواهند بود پذیرش تحصیلی دریافت کنند. پس از اتمام تحصیل و یافتن فرصت شغلی مناسب، این افراد می‌توانند برای دریافت اقامت دائم و حتی در برخی موارد حق شهروندی اقدام کنند.
علاوه بر مسیر تحصیلی، سرمایه‌گذاران و کارآفرینان نیز از جمله افرادی هستند که واجد شرایط مهاجرت به این کشورها محسوب می‌شوند. خرید ملک یا ثبت شرکت در کشورهای خاور دور، به ویژه در مناطقی مانند سنگاپور، چین، مالزی و تایلند، از جمله راه‌های عملی برای اخذ اقامت است و دولت‌های این کشورها زیرساخت‌ها و تسهیلات زیادی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی فراهم کرده‌اند.
در نهایت، کسانی که ویزای کاری یکی از کشورهای خاور دور را دریافت کنند نیز واجد شرایط مهاجرت محسوب می‌شوند. دریافت این ویزا معمولا نیازمند داشتن مهارت‌ها و تخصص‌های مورد نیاز بازار کار آن کشور است و می‌تواند مسیر مناسبی برای زندگی و اشتغال طولانی‌مدت باشد.
شرایط و طول پروسه مهاجرت به کشورهای خاور دور
شرایط و مدت زمان پروسه مهاجرت به کشورهای خاور دور با کشورهای اروپایی، کانادا یا آمریکا متفاوت است و به‌طور کلی، میزان مهاجرت ایرانی‌ها به این کشورها نسبتاً کمتر است. در گذشته، تعداد قابل توجهی از افراد به ژاپن مهاجرت می‌کردند، اما امروزه بسیاری از ایرانی‌ها کشورهای اروپایی و کانادا را به خاور دور ترجیح می‌دهند. طول پروسه مهاجرت بسته به کشور مقصد و روش انتخابی، متفاوت است و هر مسیر الزامات خاص خود را دارد.
اگر مسیر مهاجرت تحصیلی انتخاب شود، معمولا افراد می‌توانند ظرف حدود ۶ ماه پذیرش و ویزای تحصیلی خود را دریافت کرده و به کشور مقصد بروند. در روش سرمایه‌گذاری نیز این پروسه معمولا کمتر از ۶ ماه طول می‌کشد و فرآیند نسبتا سریع و کم‌دردسر است. اما مسیر ویزای کاری، به‌ویژه در کشورهایی مانند کره جنوبی و ژاپن، پیچیدگی‌های بیشتری دارد و نیازمند مدت زمان بیشتری برای تکمیل مدارک و دریافت مجوز اشتغال است.
در روش ازدواج، با انجام عقد رسمی ایرانی و همچنین ثبت رسمی ازدواج در کشور مقصد، متقاضیان معمولا ظرف کمتر از ۳ ماه می‌توانند مراحل مهاجرت خود را تکمیل کرده و وارد کشور مورد نظر شوند.
به طور کلی، پروسه مهاجرت به کشورهای خاور دور بین ۳ تا ۱۸ ماه به طول می‌انجامد. هر روش مهاجرت، شرایط مشخصی می‌طلبد: پذیرش دانشگاهی برای تحصیل، نامه پیشنهاد کاری برای ویزای کاری، عقدنامه رسمی برای ازدواج و بیزینس پلن برای سرمایه‌گذاری و کارآفرینی. علاوه‌بر این، سن متقاضیان برای هر روش متفاوت است و در برخی کشورها، محدودیت‌هایی برای سن وجود دارد.
نتیجه‌گیری
خاور دور منطقه‌ای استراتژیک و پرجمعیت در شرق آسیا است که تنوع جغرافیایی، فرهنگی و اقتصادی بالایی دارد. کشورهای اصلی این منطقه، از جمله چین، ژاپن، کره جنوبی، تایوان، سنگاپور و تایلند، نه تنها مراکز اقتصادی و صنعتی مهم آسیا محسوب می‌شوند، بلکه بازارهای داخلی وسیع و فرصت‌های سرمایه‌گذاری و شغلی گسترده‌ای نیز ارائه می‌کنند.
با وجود تفاوت‌های اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی میان کشورهای خاور دور، این منطقه به دلیل رشد سریع اقتصادی، توسعه فناوری و موقعیت جغرافیایی برجسته، جایگاه مهمی در معادلات جهانی دارد. آشنایی با شرایط مهاجرت، فرصت‌های تحصیلی و سرمایه‌گذاری، و درک موقعیت جغرافیایی و جمعیتی کشورها، می‌تواند راهنمای ارزشمندی برای افراد علاقه‌مند به زندگی و فعالیت در خاور دور باشد.
منبع:
سوالات متداول
پر جمعیت ترین کشور خاور دور کجاست؟
پر جمعیت ترین کشور خاور دور چین است.
کم جمعیت ترین کشور خاور دور کجاست؟
کم جمعیت ترین کشور خاور دور تیمور شرقی است.
خاور دور متشکل از چند کشور است؟
خاور دورر متشکل از بیست کشور است.
همــــــــــــین الان مشــاوره بگیــر!
هفت روز هفته از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ شب
به قلم بهناز نوری علاقه زیادی به سفر کردن و آشنایی با فرهنگ‌های مختلف دارم و همین باعث شده تجربیات جالبی به دست بیاورم. تجربه سفر به ده‌ها کشور جهان را دارم و سعی می‌کنم تجربیات سفر و دانسته‌هایم را با دیگران به اشتراک بگذارم.
پرسش و پاسخ